Import towarów do Polski z i spoza Unii Europejskiej – rozliczenia podatkowe i formalności prawne

Rozpoczynając handel zagraniczny, należy mieć w pamięci kilka praktycznych zasad. Na przykład będzie to sprawdzanie wiarygodności wybranego kontrahenta, zabezpieczenie transakcji (między innymi za pomocą akredytywy, czyli pisemnego zobowiązania banku do wypłaty określonej kwoty wskazanej osobie i w ustalonym terminie na podstawie dostarczonych dokumentów), spisanie jasnego, przejrzystego kontraktu, którego treść nie pozostawia możliwości pojawienia się różnic w interpretacji oraz zapoznanie się z przepisami prawa międzynarodowego. Stosowanie tych wskazówek może skutecznie zabezpieczyć nasz biznes oraz finanse. Pomocy w sprawach dotyczących handlu zagranicznego można szukać w takich instytucjach jak Zagraniczne Biura Handlowe czy Krajowa Izba Gospodarcza.
Jak jednak wyglądają kwestie handlu zagranicznego związane z prawną stroną i formalnościami zarówno na terenie Unii Europejskiej, jak i poza nią?

Import towarów z Unii Europejskiej do Polski

Przepływ towarów na terenie wspólnoty, jaką jest UE, regulują takie same przepisy dla wszystkich państw członkowskich, co zdecydowanie ułatwia handel i komunikację między nimi. W momencie, gdy Polska dołączyła do Uni Europejskiej, przestały dotyczyć jej takie pojęcia jak „eksport” i „import”. Na ich miejscu pojawiło się wewnątrz wspólnotowe nabycie towarów (WNT), czyli kupowanie i sprowadzanie ich z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, odbywające się w ramach działalności gospodarczej. Pamiętajmy też, że WNT ma miejsce wtedy, gdy w transakcji biorą udział podatnicy VAT lub podatnicy wartości dodanej, a zakupione towary mają służyć działalności gospodarczej nabywcy. Obowiązkowa jest także rejestracja na potrzeby VAT-UE, który jest niezbędny każdemu, kto chce przeprowadzić WNT. Należy wówczas złożyć odpowiednie dokumenty w urzędzie skarbowym. Jeżeli kontrahent już wcześniej dokonał rejestracji na potrzeby podatku VAT, musi on jedynie zgłosić aktualizację w formularzu VAT-R.
Jak rozliczyć import towarów z UE? Transakcja wewnątrz wspólnotowego nabycia towarów może wymagać zapłaty właśnie wspomnianego już podatku VAT lub akcyzy. Opodatkowanie naliczane jest w kraju nabywcy, w miejscu jego zamieszkania lub w siedzibie. Obowiązek podatkowy pojawia się nie później niż do piętnastego dnia kolejnego miesiąca po miesiącu wykonania transakcji albo, jeśli faktura została wystawiona przed tym terminem, pojawia się on wraz z tą fakturą.
Co stanowi podstawę do opodatkowania? Odpowiedź jest prosta – kwota do zapłaty której zobowiązał się nabywca. Należy jednak pamiętać, że w zależności od sytuacji mogą pojawić się tutaj opłaty dodatkowe, jak na przykład cło. Kwotę należy uwzględnić w zgłoszeniu celnym. Wysokość podatku należy uregulować w ciągu dziesięciu dni od powiadomienia podatnika przez organ celny (art. 33 ust. 1 i ust. 4 ustawy o VAT).

Trzeba pamiętać, że WNT objęte nie są banknoty, waluty, monety (art. 45 ust. 8 ustawy o VAT), towary, które będą oddane do użytku na przykład misjom lub przedstawicielstwom dyplomatycznym (art. 80 ustawy o VAT) oraz części transportu morskiego i lotniczego (art. 83 ust. 1 pkt 1,3,6,10,18 ustawy o VAT).

Import towarów spoza Unii Europejskiej do Polski

Dużą popularnością cieszą się w naszym kraju produkty sprowadzane spoza Europy, a ich krajem pochodzenia często są Chiny. Spotykamy przecież na nich napis „Made in China”, a w miastach w wyjątkowo szybkim tempie pojawiają się kolejne chińskie markety. Import towarów spoza UE rządzi się innymi prawami niż opisane wcześniej WNT.
Jak więc prawidłowo rozliczyć import towarów z Chin do Polski? Przede wszystkim tu również należy pamiętać o podatku VAT. Jest on nałożony na przewożone produkty podczas odprawy celnej. Podatek należy uiścić w Polsce, jeżeli tutaj zostało opłacone cło i tutaj dopuszczono towar do swobodnego obrotu w UE. W zgłoszeniu celnym należy wskazać cło oraz podatek VAT. Istnieje możliwość rozliczenia VAT w imporcie w deklaracji VAT-7 i VAT-7K – jako należnego i zarazem naliczonego, co znosi konieczność jego zapłaty i uwalnia środki obrotowe. Taką deklarację składają przedsiębiorcy, którzy z fiskusem rozliczają się miesięcznie.
Trzeba też pamiętać o niezbędnych dokumentach, takich jak faktura zakupu od chińskiego kontrahenta, wystawiona w języku angielskim oraz formularz SAD lub PZC (jeśli posiadamy elektroniczną wersję), który potwierdza import towarów.
Ważną kwestią jest także kurs waluty. Problem ten nie dotyczy państw Unii, które posługują się euro, ale w innych przypadkach należy stosować kurs wymiany walut, który został opublikowany w przedostatnią środę każdego miesiąca. Obowiązuje on przez jeden miesiąc, zaczynając od pierwszego dnia następnego miesiąca. Jest to zasada, która została wprowadzona w życie 1 maja 2016 roku. W przypadku Chin najczęściej wykorzystywaną walutą jest dolar amerykański. Być może w trakcie takiej transakcji potrzebna nam będzie karta kredytowa – warto to sprawdzić wcześniej.
Dług podatkowy powstaje w przypadku importu towarów spoza krajów członkowskich Unii w momencie poddania ich jednej z procedur celnych: dopuszczeniu do obrotu lub odprawy czasowej i powstaje w momencie przyjęcia zgłoszenia celnego.
Zasady te dotyczą nie tylko Chin, ale także państw, które leżą na terenie Europy, ale nie są członkami Unii Europejskiej – na przykład Ukrainy.
Prowadząc handel zagraniczny, zarówno w przypadku Unii Europejskiej, jak i krajów, które do niej nie należą, trzeba przede wszystkim pamiętać o dokładnym zapoznaniu się z prawem międzynarodowym i starannym dopełnieniu formalności. Ważne jest też odpowiednie zabezpieczenie swoich finansów, aby prowadzone zagraniczne transakcje nie okazały się próbą oszustwa i nie zakończyły się fiaskiem.