Stały pobyt w Polsce: kompletny przewodnik po otrzymaniu w 2025

Męczą cię nieustanne przedłużenia karty pobytu? Chcesz wreszcie odetchnąć i zapomnieć o urzędzie na 10 lat? Stały pobyt w Polsce – to twój cel. Bezterminowe przebywanie, niemal wszystkie prawa obywatela, żadnych nerwów przy zmianie pracy. Wyjaśniamy, jak zdobyć upragnioną kartę.

Co daje karta stałego pobytu

Karta stałego pobytu to w zasadzie pobyt na stałe, czyli prawo stałego zamieszkania. A prawa będziesz mieć odpowiednie.

Wolność od ograniczeń

• Mieszkasz bez ograniczeń czasowych – żadnych przedłużeń
• Pracujesz gdzie chcesz – nie potrzeba zezwoleń
• Uczysz się na prawach Polaka – często bezpłatnie
• Prowadzisz biznes – jak obywatel
• Otrzymujesz świadczenia socjalne – 800+, zasiłki, emerytura
• Kupujesz nieruchomości – prawie bez ograniczeń

Swoboda przemieszczania

Z kartą stałego pobytu możesz:

• Wyjeżdżać z Polski do 6 lat z rzędu
• Podróżować po Schengen 90 dni z 180
• Mieszkać w innych krajach UE (do 3 miesięcy bez rejestracji)
• Zapraszać krewnych do Polski

Czego nadal nie możesz

• Głosować w wyborach (oprócz samorządowych)
• Posiadać polskiego paszportu
• Pracować w służbach mundurowych
• Kupować gruntów rolnych (potrzebne zezwolenie)

Ale szczerze – większości to i tak nie jest potrzebne.

Kto może się ubiegać

Jak otrzymać stały pobyt w Polsce – wariantów jest kilka, znajdź swój.

Standardowa ścieżka – 5 lat zamieszkiwania

Najpowszechniejszy sposób:

• 5 lat nieprzerwanego legalnego pobytu
• Ostatnie 2 lata – na podstawie dającej prawo do stałego pobytu
• Nie wyjeżdżałeś dłużej niż 6 miesięcy z rzędu
• Nie więcej niż 10 miesięcy łącznie przez 5 lat

Jakie podstawy NIE dają prawa:

• Wiza/karta studencka (liczy się tylko połowa okresu)
• Ochrona humanitarna
• Ochrona czasowa (UKR)

Przyspieszone warianty

Karta Polaka – 1 rok

Masz Kartę Polaka? Masz szczęście – wystarczy rok legalnego pobytu na dowolnej podstawie.

Polskie korzenie – 2 lata

Udowodniłeś polskie pochodzenie dokumentami? Dwa lata pobytu i stały pobyt jest twój.

Małżeństwo z Polakiem – 3 lata

• 3 lata w małżeństwie
• 2 lata zamieszkiwania w Polsce
• Małżeństwo musi być aktualne

Dzieci obywateli

Jeśli dziecko obywatela Polski – możesz otrzymać od razu, niezależnie od okresu pobytu.

Podstawowe wymogi i warunki

Za mało mieszkać wymagany okres. Jak uzyskać kartę stałego pobytu bez problemów? Spełnij wszystkie warunki.

Język polski – obowiązkowo!

Bez języka ani rusz. Potrzebny certyfikat minimum B1. Wyjątków prawie nie ma:

• Dzieci do 16 lat
• Osoby z przeciwwskazaniami medycznymi
• Absolwenci polskiej szkoły/uczelni

Wszyscy pozostali – uczyć się i zdawać. Egzamin kosztuje 230 złotych.

Stabilny dochód

Musisz udowodnić, że możesz się utrzymać:

• Osoba samotna – minimum 776 zł/miesiąc po odliczeniu mieszkania
• Rodzina – 600 zł na osobę
• Źródła – praca, biznes, oszczędności, alimenty
• Okres – stabilnie przez ostatnie 2 lata

Ubezpieczenie zdrowotne

• NFZ od pracodawcy – idealnie
• Dobrowolne NFZ – też pasuje
• Prywatne z pełnym pokryciem – przyjmą
• Europejska karta EKUZ – dla obywateli UE

Miejsce zamieszkania

Musisz potwierdzić, gdzie mieszkasz:

• Umowa najmu lub własność
• Wystarczająca powierzchnia (teoretycznie 5 m² na osobę)
• Meldunek – bardzo wskazany

Czysta reputacja

Nie może być:

• Wyroków za przestępstwa umyślne
• Poważnych długów podatkowych
• Zagrożenia bezpieczeństwa państwa
• Naruszeń prawa migracyjnego

Kompletny pakiet dokumentów

Przygotuj się – papierów będzie góra. Im lepiej się przygotujesz, tym szybciej dostaniesz decyzję.

Podstawowy zestaw

• Wniosek – 4 egzemplarze, wypełnione drukowanymi literami
• Zdjęcia – 4 sztuki, biometryczne, nie starsze niż 6 miesięcy
• Paszport – oryginał + kopie WSZYSTKICH stron
• Karta pobytu – aktualna, oryginał + kopia
• Certyfikat polski B1 – oryginał + kopia

Dokumenty finansowe

• PIT za ostatnie 2 lata (lepiej 3)
• Zaświadczenia o dochodach od pracodawcy
• Umowa o pracę lub kontrakty
• Wyciągi bankowe za 6-12 miesięcy
• ZUS – zaświadczenie o braku długów
• Urząd Skarbowy – zaświadczenie o podatkach

Dokumenty mieszkaniowe

• Umowa najmu/kupna-sprzedaży
• Zgoda właściciela na zamieszkanie
• Zaświadczenie o meldunku (jeśli jest)
• Rachunki za mieszkanie

Dokumenty specjalne

Dla Karty Polaka:

• Sama Karta Polaka
• Przysięga (jeśli nie składałeś)

Dla małżeństwa:

• Akt małżeństwa
• Dowód osobisty współmałżonka
• Dowody wspólnego zamieszkiwania

Dla polskich korzeni:

• Dokumenty przodków
• Zaświadczenia archiwalne
• Decyzja konsula o potwierdzeniu

Egzamin z języka polskiego

Bez języka stałego pobytu nie dadzą. Rozgryzamy egzamin.

Gdzie zdawać

Certyfikowane ośrodki:

• Warszawa – kilka ośrodków, częstsze egzaminy
• Kraków – Uniwersytet Jagielloński
• Łódź, Lublin, Wrocław – uniwersytety
• Inne miasta – rzadziej, ale są

Zapisywać się trzeba z wyprzedzeniem – miejsca rozchodzą się na miesiąc-dwa naprzód.

Struktura egzaminu B1

Część pisemna (150 minut):

• Słuchanie – 30 minut
• Czytanie – 45 minut
• Gramatyka – 45 minut
• Pisanie – 30 minut

Część ustna (15 minut):

• Opowiadanie o sobie
• Opis obrazka
• Dialog na temat codziennych sytuacji

Jak się przygotować

• Kursy – 3-6 miesięcy, 1500-3000 zł
• Samodzielnie – podręczniki, YouTube, aplikacje
• Korepetytor – 50-100 zł/godzina
• Praktyka – rozmawiaj z Polakami!

Rada: nie idź na egzamin nieprzygotowany. Porażka = strata pieniędzy i czasu.

Procedura krok po kroku

Od złożenia do otrzymania karty – długa droga. Oto plan działania.

Krok 1: Przygotowanie (3-6 miesięcy wcześniej)

• Zdaj egzamin z polskiego
• Zbierz wszystkie zaświadczenia (wiele ważnych tylko 3 miesiące)
• Zrób tłumaczenia dokumentów
• Spłać wszystkie długi jeśli są
• Odnów umowę najmu

Krok 2: Zapis na złożenie

• W dużych miastach – kolejka elektroniczna
• Zapis na 1-3 miesiące naprzód
• Śledź rezygnacje – możesz trafić wcześniej

Krok 3: Złożenie dokumentów

• Przyjdź z kompletnym pakietem
• Opłacasz 640 zł opłaty skarbowej
• Dostajesz stempel w paszporcie
• Odbierasz potwierdzenie z numerem sprawy

Krok 4: Oczekiwanie (4-8 miesięcy)

Najbardziej stresujący czas:

• Śledź status online
• Odpowiadaj na wezwania maksymalnie szybko
• Nie zmieniaj pracy/adresu bez konieczności
• Bądź gotowy na wezwanie na rozmowę

Krok 5: Otrzymanie decyzji

Decyzja pozytywna:

• Przychodzi list (czekaj 1-2 tygodnie)
• Idziesz do urzędu z paszportem
• Płacisz 100 zł za wykonanie karty
• Po 2-3 tygodniach odbierasz kartę

Odmowa:

• 14 dni na odwołanie
• Analizujesz przyczyny odmowy
• Zbierasz dodatkowe dokumenty
• Składasz odwołanie lub nowy wniosek

Terminy i koszty

Ile czekać i ile zapłacić – dwa główne pytania.

Terminy według miast

• Warszawa – 6-12 miesięcy (najdłużej)
• Kraków – 4-6 miesięcy
• Wrocław – 3-5 miesięcy
• Poznań – 3-4 miesiące
• Małe miasta – 2-4 miesiące

Całkowity koszt

Obowiązkowe wydatki:

• Opłata skarbowa – 640 zł
• Karta – 100 zł
• Egzamin B1 – 230 zł
• Tłumaczenia – 500-1500 zł
• Zdjęcia – 25-35 zł
• Zaświadczenia – 100-300 zł

Razem: 1600-3000 złotych minimum.

Dodatkowo:

• Kursy polskiego – 1500-3000 zł
• Pomoc prawnika – 1000-3000 zł
• Pilne tłumaczenia – podwójna cena

Częste pytania

Czy można otrzymać stały pobyt bez polskich korzeni?

Oczywiście! Większość otrzymuje standardową drogą – 5 lat zamieszkiwania. Korzenie tylko przyspieszają proces.

Czy zalicza się czas na karcie studenckiej?

Tak, ale tylko połowę. Czyli 4 lata studiów = 2 lata do stałego pobytu. Trzeba pomieszkać jeszcze 6 lat na innej podstawie.

Co jeśli nie zdam egzaminu z polskiego?

Zdawaj ponownie. Ograniczeń liczby podejść nie ma. Ale każda próba to znowu 230 złotych i czekanie na termin egzaminu.

Czy można pracować czekając na decyzję?

Tak! Stempel w paszporcie o przyjęciu dokumentów przedłuża twój legalny pobyt. Pracujesz na tych samych warunkach co z kartą pobytu.

Stały pobyt czy karta rezydenta UE?

Karta rezydenta daje więcej praw w innych krajach UE, ale wymogi ostrzejsze. Do życia tylko w Polsce – stały pobyt jest optymalny.

Leszek Woronowicz

PL: Leszek Woronowicz posiada wieloletnie, bogate doświadczenie w obszarze finansów, bankowości oraz doradztwa biznesowego, zdobyte zarówno w Polsce, jak i za granicą.
Brał czynny udział w zakładaniu spółek akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w Polsce i na Ukrainie, pełniąc rolę doradcy dla międzynarodowych podmiotów, m.in. dla Nestlé Ukraine.
Pracował w szeregu instytucji bankowych, w których kierował m.in. Departamentem Skarbu oraz Departamentem Bankowości Korporacyjnej. Pełnił funkcję członka zarządu jednego z banków poza granicami kraju, a także był stałym członkiem komitetu kredytowego i komitetu ALCO.
Specjalizuje się w ocenie wiarygodności kredytowej przedsiębiorstw, obejmującej analizę bilansów, rachunków wyników oraz przepływów pieniężnych (cash flow) dużych spółek. Posiada również rozległe doświadczenie w analizowaniu dokumentów księgowych oraz ocenie ryzyk prawnych związanych z działalnością przedsiębiorstw i transakcjami finansowymi.
Dysponuje szeroką wiedzą w zakresie rynku instrumentów finansowych, kredytowania oraz rynku kapitałowego. Jako doradca uczestniczył w przygotowaniu memorandum informacyjnych dla dwóch spółek zagranicznych debiutujących na rynku NewConnect. Doradza przedsiębiorstwom w budowaniu skutecznych modeli biznesowych, wspierając je w realizacji strategii rozwoju i ekspansji rynkowej.

EN: Leszek Woronowicz has many years of extensive experience in finance, banking, and business consulting, gained both in Poland and abroad.
He actively participated in establishing joint-stock companies and limited liability companies in Poland and Ukraine, acting as an advisor for international entities, including Nestlé Ukraine.
He has worked at several banking institutions, where he managed, among others, the Treasury Department and the Corporate Banking Department. He served as a board member of a bank outside of Poland and was also a permanent member of the credit committee and the ALCO committee.
He specializes in assessing the creditworthiness of enterprises, which includes the analysis of balance sheets, profit and loss accounts, and cash flows of large companies. He also has extensive experience in analyzing accounting documents and evaluating legal risks associated with business activities and financial transactions.
He has broad expertise in the financial instrument market, lending, and the capital market. As an advisor, he participated in preparing information memorandums for two foreign companies making their debut on the NewConnect market. He advises companies on building effective business models, supporting them in implementing development strategies and market expansion.

RU: Лешек Воронович обладает многолетним, обширным опытом в сфере финансов, банковского дела и бизнес-консалтинга, полученным как в Польше, так и за рубежом.
Он принимал активное участие в создании акционерных обществ и обществ с ограниченной ответственностью в Польше и на Украине, выступая в роли консультанта для международных организаций, включая Nestlé Ukraine.
Работал в ряде банковских учреждений, где руководил, среди прочего, Казначейским департаментом и департаментом корпоративного банкинга. Являлся членом правления одного из банков за пределами страны, а также был постоянным членом кредитного комитета и комитета ALCO.
Специализируется на оценке кредитоспособности предприятий, включая анализ балансовых ведомостей, отчетов о прибылях и убытках, а также денежных потоков (cash flow) крупных компаний. Также обладает широким опытом анализа бухгалтерских документов и оценки юридических рисков, связанных с деятельностью предприятий и финансовыми сделками.
Обладает широкими знаниями в области рынка финансовых инструментов, кредитования и рынка капитала. В качестве консультанта участвовал в подготовке информационных меморандумов для двух иностранных компаний, дебютировавших на рынке NewConnect. Консультирует предприятия по построению эффективных бизнес-моделей, поддерживая их в реализации стратегий развития и рыночной экспансии.